Alles over waterhardheid

De hardheid van water is de som van het aanwezige calcium en magnesium. Twee stoffen die essentieel zijn voor de gezondheid. Deze mineralen zijn niet schadelijk. Integendeel, ze zijn noodzakelijk voor je gezondheid. Maar, calcium kan wel voor storende kalkafzetting zorgen.

Wat is hard water?

We drukken de hardheid van water meestal uit in Franse graden (°F). Soms worden ook Duitse graden (°D) gebruikt. Die gebruiken we om waterhardheid in te delen in vijf categorieën:


in Franse graden

in Duitse graden

zeer zacht

0 – 7 °F

0 – 4 °D

zacht

7 – 15 °F

4 – 8 °D

middelhard

15 – 30 °F

8 – 17 °D

hard

30 – 45 °F

17 – 25 °D

zeer hard

> 45 °F

> 25 °D

Waarvoor staan die Franse en Duitse graden?

Eén Franse graad stemt overeen met: 4 milligram calcium per liter of 10 milligram calciumcarbonaat per liter en 2,4 milligram magnesium per liter of 4 milligram magnesiumoxide per liter. Eén Duitse graad stemt overeen met: 10 milligram calciumoxide per liter.

Volgend rekensommetje kan je helpen om Franse graden om te rekenen naar Duitse graden: 1°F = 0,56°D

Wat zijn de normen?

In de Vlaamse Drinkwaterwetgeving (BVR 13 dec 2002) is een maximale waterhardheid van 67°F (of 37,5°D) vastgelegd. Als de waterbedrijven zelf het water ontharden, moet een minimale resthardheid van 15°F (of 8°D) behouden blijven.

Wat zijn de mogelijke gevolgen van hard water?

Hard tot zeer hard water, boven 30°F of 17°D, kan leiden tot comfortproblemen. De mate van comfortproblemen hangt af van de samenstelling van je water. Vraag daarom meer info aan je waterbedrijf.

Algemeen kunnen we stellen dat hard water dat je verwarmt boven de 55°C of dat in contact komt met lucht, bijvoorbeeld via de douchekop of aan de kraan, kalkafzetting kan veroorzaken. Kalkaanslag in boilers zorgt voor een hoger energieverbruik. Kalkafzetting aan de douchekop of aan de kraan kan dan weer leiden tot verstopte kranen of leidingen. Bij elektrische apparaten, zoals een koffiezetapparaat, vaatwasser of wasmachine, kan kalkafzetting leiden tot verlies van energierendement. Als je kleren wast met hard water, moet je ook meer wasproduct gebruiken.

Hoe hard is mijn water?

Onderstaande figuur geeft een overzicht van de waterhardheid in Vlaanderen. Wil je de exacte waterhardheid weten van het water in jouw straat of gemeente? Deze informatie kan je terugvinden op de website van je waterbedrijf. Heb je een waterontharder geplaatst en wil je de waterhardheid van het water bij je thuis weten? Vraag dan advies aan je installateur.

Waterhardheid

Hoe vermijd of verwijder je kalkaanslag?

Met de volgende tips kan je veel problemen voorkomen:

  • Bij kleine huishoudtoestellen, bijvoorbeeld je waterkoker of koffiezetmachine, kan je kalkaanslag verwijderen met een azijnoplossing.
  • In je vaatwasser is normaal gezien een waterontharder ingebouwd. Voeg wel regelmatig zout toe. Ook veel vaatwastabletten bevatten al een anti-kalkproduct.
  • Bij wasmachines kan je een kalkwerend product toevoegen aan het wasmiddel bij programma's boven 55°C. Veel wasmiddelen bevatten overigens al anti-kalkproducten.
  • Voor je stoomstrijkijzer raden we aan om de handleiding te raadplegen.
  • Om ketelaanslag te vermijden in je boiler, raden we je aan het water af te stellen tussen 55°C en 60°C. Deze temperatuur is ruim voldoende voor huishoudelijk gebruik.
  • Je krijgt minder aanslag op je douchekop of kranen als je na gebruik van warm water onmiddellijk naspoelt met koud water.
  • Voor bepaalde toepassingen, zoals je toilet doorspoelen of je tuin besproeien is geen drinkwater nodig. Regenwater is hiervoor een prima alternatief. Regenwater is zacht en zal er daardoor voor zorgen dat er minder of geen kalkaanslag optreedt. Let wel op: verbindingen tussen drinkwaterleidingen en leidingen met regenwater, je zogenaamde installatie voor tweedecircuitwater, zijn verboden. Meer informatie daarover vind je via deze link.

Wanneer plaats ik een waterontharder?

Je bent vrij om te kiezen of je al dan niet een waterontharder plaatst. Waak er wel over dat het ontharde water altijd voldoet aan de drinkwaternormen. Het toestel wijzigt immers de samenstelling van je water. Wens je een waterontharder te plaatsen? Dan hou je best rekening met de volgende aandachtspunten:

  • Informeer bij je drinkwaterbedrijf naar de hardheid en samenstelling van het verdeelde water. Zo kan je de juiste overweging maken over het al dan niet plaatsen van een ontharder. Een ontharder is bijvoorbeeld niet nuttig wanneer het geleverde water zacht is.
  • Laat de ontharder altijd installeren, afstellen en onderhouden door een vakman. Kies voor een erkend installateur die op de hoogte is van het ‘Technisch reglement voor water bestemd voor menselijke aanwending’ en het Repertorium van Belgaqua. Het is immers essentieel voor de kwaliteit van het water dat uit je kraan komt dat de ontharder goed afgesteld is en blijft.
  • Een ontharder wijzigt de minerale samenstelling van je leidingwater. Het toestel vervangt calcium en magnesium door natrium. Daardoor is het mogelijk dat het leidingwater niet geschikt is voor consumptie voor personen die een zoutarm of zoutloos dieet volgen. In dat geval moet een oplossing voorgesteld worden aan de consument. Bijvoorbeeld door een aftappunt te installeren met niet-onthard water of door de ontharding enkel toe te passen op het warmwatercircuit.
  • Sluit een onderhoudscontract af met je installateur of leverancier en laat je waterontharder zeker eenmaal per jaar grondig onderhouden. Bij onvoldoende zorg en onderhoud van de ontharder kunnen er zich immers bacteriën in ontwikkelen. Daarnaast is het ook belangrijk dat de installateur nagaat of de ontharder nog goed is afgesteld.

De Vlaamse waterbedrijven, verenigd binnen AquaFlanders, ondertekenden een charter met Aqua Belgica, de Belgische federatie voor waterbehandeling. Het doel? Jou als consument op de best mogelijke manier correct en eenduidig te informeren over je leidingwater. Zowel over het water dat de waterbedrijven leveren aan de watermeter als over jouw mogelijke wens om dit leidingwater te ontharden.

Milieu

Waterontharders zijn niet milieuvriendelijk. Ze worden regelmatig gespoeld met water en waardoor je een hoger waterverbruik krijgt. Bovendien gaat dit zoute spoelwater naar de riolering voor verdere zuivering. Het verhoogt zo de vuilvracht van de riolering.