Kwaliteit van mijn drinkwater

Waterbedrijven stellen hoge eisen aan de kwaliteit van ons kraanwater. Daarom zijn af en toe onderhoudswerken nodig om ons leidingnet in goede staat te houden. Bij deze werken maken we de leidingen drukloos om voorziene aanpassingen uit te voeren. Hierdoor treedt het risico op van een verontreiniging van het geleverde water.

Na de werken spoelt het waterbedrijf de leidingen grondig en controleren we het kraanwater op verontreinigingen. Deze analyse, uitgevoerd in een erkend laboratorium kan enkele dagen duren. Tijdens deze periode raden we jou aan veiligheidshalve het kraanwater bestemd voor consumptie minstens 5 minuten te koken voor gebruik.

Kook jouw kraanwater minstens 5 minuten voor je het gebruikt voor:

• Drinken
• Bereiden van drank (bv. soep, koffie, thee)
• Bereiden van voedsel (en het wassen van groenten en fruit)
• Reinigen van open wonden
• Tanden poetsen

Je kan het kraanwater wel gebruiken voor:

• Douchen en baden
• Wassen en afwassen (let op: flesjes voor babyvoeding eerst steriliseren voor gebruik)
• Schoonmaken
• Doorspoelen van toilet

Nog vragen? Contacteer dan even je waterbedrijf.

De meeste mensen denken dat het kalk is. Dat is niet zo. De melkachtige kleur heeft alles te maken met heel fijne luchtbelletjes in het water.

Vanwaar komen die?

In water zit opgeloste lucht. Bij daling van de druk en stijging van de temperatuur in de leiding vermindert de oplosbaarheid. Hierdoor komen soms heel fijne luchtbelletjes vrij, zoals bij het ontkurken van een fles champagne. De speling van het licht geeft dan een melkachtige kleur aan het water. In minder dan een minuut stijgen de luchtbelletjes naar de oppervlakte en verdwijnen uit het water. Dat wordt dan weer helder. Dit verschijnsel heeft geen invloed op de kwaliteit.

Drinkwaterfonteintjes moeten regelmatig onderhouden worden. Hieronder enkele tips voor een goed onderhoud:

• Plaats nieuwe fonteintjes bij voorkeur binnen en niet buiten. Dat voorkomt enerzijds dat het water in de leidingen in de winter bevriest, anderzijds wordt ook verontreiniging met bijvoorbeeld uitwerpselen van vogels vermeden.
• Hou de fonteintjes proper en controleer ze dagelijks op zichtbaar vuil. Neem het onderhoud van de fonteintjes op in onderhoudsprogramma's.
• Ontsmet de kraan van de fonteintjes regelmatig om ongewenste kiemgroei als gevolg van contact met monden en/of handen te vermijden. Je kan hiervoor ontsmettingsdoekjes op basis van ethanol gebruiken.
• Spoel de leidingen na een lange periode van stilstand om een eventuele opstapeling van kiemen en/of metalen in de leidingen weg te spoelen.
• Vervang de fonteintjes

Neen. Regenwater is veilig om mee te poetsen of de auto te wassen. Maar het is niet gezond genoeg om te drinken. Ook om je te wassen is regenwater niet hygiënisch genoeg.

Waarvoor gebruik ik drinkwater en waarvoor regenwater?

Zelfs om de was te doen, kun je regenwater gebruiken, maar dan moet je de regenwaterinstallatie wel uitrusten met voldoende filters, zowel een voorfilter als een nafilter.

Voor meer info

• Een aanzienlijk deel van het drinkwaternet bestaat nog uit leidingen in vezelcement. Deze houden echter geen risico in voor de gezondheid.
• De Wereldgezondheidsorganisatie is de wereldwijde referentie op het vlak van gezondheidsrisico’s met betrekking tot drinkwater. Zij bevestigt op basis van de resultaten van beschikbare wetenschappelijke studies dat asbestvezels enkel schadelijk zijn bij inademing en niet bij orale inname, dus ook niet bij het drinken van water. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft in de laatste ‘Richtlijnen voor de kwaliteit van drinkwater’ van 2011 geen normering opgenomen voor asbest. Ook de Europese drinkwaterwaterrichtlijn bevat geen norm voor asbest in drinkwater.
• De kans dat asbestvezels vrijkomen in drinkwater is klein: de asbestvezels in de drinkwaterleidingen zijn vast gebonden door het omhullende cement. Daarnaast zorgen wij ervoor dat het water dat wij verdelen in evenwicht is (niet zuur) zodat dit cement niet kan oplossen, wat de kans op het vrijkomen van vezels verder minimaliseert.

Water dat opgewarmd wordt in boilers, geisers enzovoort heeft niet meer de kwaliteit van drinkwater. De opwarming zet een aantal chemische processen in beweging: de samenstelling van het water verandert, het water bevat minder zuurstof, het smaakt niet meer lekker en er kan zich schadelijk nitriet hebben gevormd.

Warm water versnelt ook corrosie of roestvorming. Het warme water uit de waterleiding lost bepaalde stoffen makkelijker op, en daarom kan warm water veel meer koper, ijzer, nikkel, zink en lood bevatten dan koud water.

Gebruik daarom voor de bereiding van voedsel en warme dranken steeds koud water. Is jouw keuken uitgerust met een mengkraan, draai deze dan in de stand "koud water" en laat het water enkele seconden lopen, zodat je zeker bent dat al het warme water uit de leiding is gelopen.

Wanneer je langere tijd afwezig bent, en het water al die tijd stilstaat in de leidingen, neemt het water stoffen op die van de leidingen afkomstig zijn. Dat kan gaan om lood, maar afhankelijk van de samenstelling en de hardheid van het water, kan ook ijzer, zink of koper opgenomen worden. Bovendien vormt bij stilstaand water zich aan de binnenwand van de leidingen een biofilm, waar bacteriën zich snel thuis voelen.

Daarom is het goed om bij langere afwezigheid, of zelfs gewoon 's morgen bij het opstaan, het water even te laten lopen en het toilet even door te spoelen. Als je dat eerste water opvangt en het gebruikt om mee te poetsen of de planten te begieten, gaat er bovendien geen water verloren.

Water is een natuurlijk product. Het heeft dus niet overal dezelfde samenstelling en dus ook niet overal dezelfde smaak. Drinkwater dat gewonnen wordt uit oppervlaktewater smaakt ook anders dan drinkwater dat uit grondwater wordt bereid. Water dat lange tijd heeft stilgestaan in de leidingen, smaakt ook niet lekker. In jouw vakantiewoning laat je bij aankomst de kraan daarom best eventjes lopen vooraleer je ervan drinkt.

Je kan de smaakverschillen vergelijken met die tussen de verschillende flessenwaters. Smaak is vaak een kwestie van persoonlijke voorkeur. De smaakverschillen doen geen afbreuk aan de kwaliteit van het drinkwater. Binnen de Europese Unie moeten alle drinkwaterbedrijven aan dezelfde normen voldoen.

Chloor wordt gebruikt om de eventuele bacteriën in het drinkwater te doden. Drinkwater is immers rein water. Hoewel soms op alternatieve ontsmettingsmethodes een beroep wordt gedaan, is het toevoegen van een beetje chloor aan het drinkwater vaak onvermijdelijk. Chloor heeft namelijk een langdurige werking. Daardoor blijft het water ook tijdens het transport van het drinkwaterreservoir naar jouw kraan bacterievrij. Chloor kan echter reageren met andere stoffen en daardoor schadelijk worden. De gevormde chloorverbindingen zijn dan ook strikt gereglementeerd in de drinkwaternormen en zijn veilige grenswaarden. De concentratie van chloor in het drinkwater, uitgedrukt in Cl2, blijft dan ook ver beneden de maximumnorm van 0,25 mg/l. Chloor wordt echter reeds in zeer lage concentraties geroken en dat zorgt soms - onterecht - voor ongerustheid. Er wordt net voldoende chloor toegevoegd om het water kiemvrij te houden. Dat betekent dat we steeds ver onder de maximaal toegelaten norm van 0,25 mg/l blijven. Er is dan ook geen enkel gezondheidsrisico.

Chloor heeft een doordringende geur. Daarom kan je de aanwezigheid van chloor bijna altijd merken, zelfs in heel lage concentraties. De chloorgeur verdwijnt echter heel snel. Gebruik enkele druppeltjes citroensap of laat het water even rusten in een open karaf in de koelkast. De geur zal vanzelf verdwijnen.

Benieuwd naar de samenstelling van het water in jouw gemeente? Contacteer uw waterbedrijf.

De samenstelling van het kraanwater is afhankelijk van de herkomst van het water. Zo heeft kraanwater dat uit grondwater wordt gewonnen een andere samenstelling dan kraanwater dat uit oppervlaktewater wordt bereid. Soms wordt het water van verschillende bronnen gemengd, zodat de samenstelling kan wisselen. Maar in ieder geval voldoet het steeds aan alle wettelijke normen.

Benieuwd naar de samenstelling van het water in jouw gemeente? Contacteer je waterbedrijf.

Benieuwd naar hoe die normen worden gecontroleerd?

In het oppervlakte- en grondwater vinden we nitraten terug. Zij komen via bemesting in het water terecht. Op zichzelf zijn nitraten niet schadelijk of giftig. Ze komen trouwens op natuurlijke wijze en vaak in aanzienlijke hoeveelheden voor in de meeste voedingsmiddelen. De bacteriën in onze maag en darmen zetten deze nitraten echter om tot nitriet, en dat is wel schadelijk voor de gezondheid. Het belemmert het zuurstoftransport in ons bloed.
De hoeveelheid nitraat die in het kraanwater mag voorkomen, is wettelijk begrensd tot maximum 50 mg/liter. De Wereldgezondheidsorganisatie stelt dat deze norm voor niemand een bedreiging vormt, ook niet voor zwangere vrouwen of baby's. Enkel bij zuigelingen met ernstige maag- en darmstoornissen bestaat het gevaar dat meer nitraat wordt omgezet in nitriet. In dat geval is het aan te raden om voor de bereiding van de flesvoeding gebruik te maken van nitraatarm mineraalwater.

Het waterbedrijf waakt er nauwgezet over dat de norm van 50 mg/l nergens overschreden wordt. Dat kan door gebruik te maken van hoogtechnologische behandelingstechnieken, of door nitraatrijk en nitraatarm water te mengen.

Lood kan langs vele wegen ons lichaam bereiken. Ons organisme neemt stofdeeltjes op van lood dat in het milieu aanwezig is. Ook in voeding en dranken zitten vaak sporen van lood. In woningen komt lood meestal vrij door slijtage van oude, loodhoudende verf. Dat is één van de belangrijkste oorzaken van loodvergiftiging.

Alles wel beschouwd, is de inname van lood via het drinkwater dus heel beperkt. Maar lood is reeds in beperkte hoeveelheden giftig, en de overheid heeft dus terecht strenge normen opgelegd. De maximaal toegelaten loodconcentratie bedraagt 10 microgram/liter.

Lood vind je zelden terug in het grond- of oppervlaktewater. Het lood in het drinkwater is bijna steeds afkomstig van loden leidingen. Lood lost namelijk gemakkelijk op in water. Indien er tijdens nutswerken aan de waterleidingen, loden leidingen worden teruggevonden, worden deze binnen een redelijke termijn vervangen.

Ook de samenstelling van het water speelt een belangrijke rol. Het waterbedrijf levert water waarvan de samenstelling garandeert dat er weinig of geen lood wordt opgenomen uit de buiswand. In woningen met loden leidingen plaats je daarom best ook geen waterverzachter. Die verandert de samenstelling van het water, en zo kan toch lood in het water terechtkomen.

Indien jouw huis nog loden binnenleidingen heeft, doe je er goed aan om vooral bij het water dat je gebruikt als drinkwater, de kraan één tot twee minuten te laten lopen. Zo spoel je de leiding loodvrij. Het water dat zo dreigt verloren te gaan, kan je gebruiken om de planten water te geven of schoon te maken. Je kan er natuurlijk ook voor kiezen om alle loden binnenleidingen te vervangen, maar dat is financieel en praktisch niet altijd haalbaar.

Meer informatie hierover op de website van VMM.

Het water wordt gezuiverd en streng gecontroleerd, ook op pesticiden. Er is dan ook geen enkele reden tot ongerustheid. Het water dat bij jou thuis uit de kraan komt, is veilig en van uitstekende kwaliteit. Je kan er dus perfect van drinken.

Controles

Uit de controles van het water blijkt dat de concentraties van gevonden stoffen steevast ver onder de Europese norm liggen. De Europese normen op dit vlak zijn trouwens een stuk strenger dan wat de Wereldgezondheidsorganisatie voorschrijft.

Bovendien wordt er continue gezocht naar nieuwe stoffen en worden ontwikkelingen op de voet gevolgd. We kunnen dus met zekerheid stellen dat kraanwater in Vlaanderen veilig is om te drinken.

Elk jaar stelt VMM – de Vlaamse Milieumaatschappij - een rapport op over de drinkwaterkwaliteit. Dat vind je terug op de website van VMM. Dat rapport wordt opgemaakt op basis van zo’n 100.000 steekproeven. Daarvoor worden er proeven afgenomen in alle waterbronnen, maar ook tijdens en na het zuiveringsproces. Bovendien worden er 10.000 steekproeven gedaan aan de kraan bij de consumenten.

Bekijk het rapport ‘Kwaliteit van het drinkwater’ van VMM

De waterbedrijven zetten actief in op een gericht beschermingsbeleid om te vermijden dat deze stoffen in de waterbronnen terechtkomen. Bovendien wordt het water onderworpen aan een uitgebreid zuiveringsproces, vooraleer het bij de waterbedrijven vertrekt. Daarbij worden eventuele onzuiverheden uit het drinkwater verwijderd.

Het drinkwater wordt uit de grond gehaald (grondwater) of uit grote rivieren zoals de Maas of het Albertkanaal (oppervlaktewater). Dit water wordt gezuiverd in een zuiveringsproces dat we ook wel een ‘zuiveringstrein’ noemen. Zo’n zuiveringstrein bestaat uit meerdere stappen van zuivering. Dat proces is afhankelijk van de waterbron. Grondwater wordt dus anders gereinigd dan oppervlaktewater. En grondwater dat uit een diepte van -200m komt wordt anders gezuiverd dan grondwater dat zich op -30m bevindt. De actiefkool in het zuiveringsproces haalt de meeste onzuiverheden, zoals pesticiden, uit het water. Indien dit onvoldoende is, worden extra stappen, zoals een oxidatietrap (afbreekstap), toegevoegd.

Voor meer info over het zuiveringsproces kan je altijd dit filmpje bekijken.

Het water wordt gezuiverd en streng gecontroleerd, ook op drugs en medicatie. Er is dan ook geen enkele reden tot ongerustheid. Het water dat bij jou thuis uit de kraan komt, is veilig en van uitstekende kwaliteit. Je kan er dus perfect van drinken.

Controles

Uit de controles van het water blijkt dat de concentraties van gevonden stoffen steevast ver onder de Europese norm liggen. Bovendien wordt er continue gezocht naar nieuwe stoffen en worden ontwikkelingen op de voet gevolgd. We kunnen dus met zekerheid stellen dat kraanwater in Vlaanderen veilig is om te drinken.

Elk jaar stelt VMM – de Vlaamse Milieumaatschappij - een rapport op over de drinkwaterkwaliteit. Dat vind je terug op de website van VMM. Dat rapport wordt opgemaakt op basis van zo’n 100.000 steekproeven. Daarvoor worden er proeven afgenomen in alle waterbronnen, maar ook tijdens en na het zuiveringsproces. Bovendien worden er 10.000 steekproeven gedaan aan de kraan bij de consumenten.

Bekijk het rapport ‘Kwaliteit van het drinkwater’ van VMM

Zuiveringsproces

De waterbedrijven zetten actief in op een gericht beschermingsbeleid om te vermijden dat deze stoffen in de waterbronnen terechtkomen. Bovendien wordt het water onderworpen aan een uitgebreid zuiveringsproces, vooraleer het bij de waterbedrijven vertrekt. Daarbij worden eventuele onzuiverheden uit het drinkwater verwijderd.

Het drinkwater wordt uit de grond gehaald (grondwater) of uit grote rivieren zoals de Maas of het Albertkanaal (oppervlaktewater). Dit water wordt gezuiverd in een zuiveringsproces dat we ook wel een ‘zuiveringstrein’ noemen. Zo’n zuiveringstrein bestaat uit meerdere stappen van zuivering. Dat proces is afhankelijk van de waterbron. Grondwater wordt dus anders gereinigd dan oppervlaktewater. En grondwater dat uit een diepte van -200m komt wordt anders gezuiverd dan grondwater dat zich op -30m bevindt. De actiefkool in het zuiveringsproces haalt de meeste onzuiverheden, zoals pesticiden, uit het water. Indien dit onvoldoende is, worden extra stappen, zoals een oxidatietrap (afbreekstap), toegevoegd.

In het afvalwater dat we afvoeren zitten wel lage concentraties van medicatie/drugs. Daar maken we echter geen drinkwater van.

Voor meer info over het zuiveringsproces kan je dit filmpje bekijken.

In grote hoeveelheden is aluminium schadelijk voor het zenuwstelsel. Sommige wetenschappers zien een verband tussen aluminiuminname en de ziekte van Alzheimer. Aluminium komt echter nauwelijks in het water voor, en ook bij de bereiding van drinkwater wordt het slechts heel beperkt gebruikt. De eventuele aanwezigheid van aluminium in het drinkwater blijft in ieder geval steeds ver onder de norm die door de Wereldgezondheidsorganisatie als een gezondheidsrisico wordt beschouwd.

Tijdens je zwangerschap mag je leidingwater drinken mits dit voldoet aan enkele voorwaarden. Die voorwaarden kan je hieronder vinden.
Voor nog meer informatie verwijzen we graag door naar de website van Kind en Gezin.

Voor de bereiding van flessenvoeding adviseert Kind en gezin bij voorkeur mineraalarm flessenwater. Ze volgen hiervoor het advies van de Hoge Gezondheidsraad.

Voor baby's vanaf 12 maanden is leidingwater bruikbaar mits enkele voorwaarden, die je ook kan terugvinden op de website van Kind en Gezin. We zetten ze hieronder even op een rijtje:

• Water moet zo weinig mogelijk nitraat en natrium (= zout) bevatten. Nitraat op zich is niet schadelijk. Wel kan nitraat omzetten in nitriet. Een teveel aan nitriet leidt tot onvoldoende zuurstoftransport in het bloed. Voor baby's ouder dan 4 maanden is maximaal 25 mg nitraat per liter water veilig. In bepaalde streken kan dit nitraatgehalte overschreden worden. Kraanwater voldoet vaak aan deze vereiste. Afhankelijk van waar het water vandaan komt, kunnen de waarde wel verschillen. Om de juiste waarden te kennen neem je best contact op met je waterbedrijf. Respecteer sowieso de ontluchtingstijd: laat het water even stromen alvorens het op te vangen.
• Om veilig van je kraanwater te drinken, moet je er zeker van zijn dat je geen loden leidingen door je huis hebt lopen. Om als zwangere vrouw of jonge mama en papa dus helemaal gerust te zijn, zou je je kraanwater best testen op lood en nitraat.
• Zorg dat er geen rechtstreekse verbinding is tussen het leidingwatercircuit en circuits voor ander water (bv. regenwater).
• Gebruik alleen koud water rechtstreeks uit de kraan, want lauw of warm water afkomstig uit geisers of boilers kan metalen bevatten.
• Onderhoud de kraan en de onmiddellijke omgeving ervan zeer goed.
• Het water hoeft niet gekookt te worden en er mogen geen ontsmettende middelen aan toegevoegd worden.
• De Hoge Gezondheidsraad raadt het gebruik van waterfilters, ook tafelmodellen, af.

Bekijk deze info op de website van Kind en Gezin

Marjolein Vanoppen legt in dit filmpje alles nog eens kort uit.

Bruin water is vaak het gevolg van ijzer in je kraanwater. IJzer zet zich af in de leidingen en kan loskomen wanneer er plots veel water in hoge snelheid door de leiding gaat. Je kan best gedurende een halfuur geen water afnemen. Blijft het water ook nadien bruin kleuren, neem dan even contact op met je waterbedrijf.

Water met ijzer ziet er vies uit, maar het is niet ongezond.

Karel Goos legt in dit filmpje alles nog eens kort uit.

Het water wordt gezuiverd en streng gecontroleerd, ook op hormonen. Er is dan ook geen enkele reden tot ongerustheid. Het water dat bij jou thuis uit de kraan komt, is veilig en van uitstekende kwaliteit. Je kan er dus perfect van drinken.

Controles

Uit de controles van het water blijkt dat de concentraties van gevonden stoffen steevast ver onder de Europese norm liggen. In de kwaliteitscontroles van het water wordt er continue gezocht naar nieuwe stoffen en worden ontwikkelingen op de voet gevolgd. We kunnen dus met zekerheid stellen dat kraanwater in Vlaanderen veilig is om te drinken.

Elk jaar stelt VMM – de Vlaamse Milieumaatschappij - een rapport op over de drinkwaterkwaliteit. Dat vind je terug op de website van VMM. Dat rapport wordt opgemaakt op basis van zo’n 100.000 steekproeven. Daarvoor worden er proeven afgenomen in alle waterbronnen, maar ook tijdens en na het zuiveringsproces. Bovendien worden er 10.000 steekproeven gedaan aan de kraan bij de consumenten.

Bekijk het rapport ‘Kwaliteit van het drinkwater’ van VMM

Zuiveringsproces

De waterbedrijven zetten actief in op een gericht beschermingsbeleid om te vermijden dat deze stoffen in de waterbronnen terechtkomen. Bovendien wordt het water onderworpen aan een uitgebreid zuiveringsproces, vooraleer het bij de waterbedrijven vertrekt.

Het drinkwater wordt uit de grond gehaald (grondwater) of uit grote rivieren zoals de Maas of het Albertkanaal (oppervlaktewater). Dit water wordt gezuiverd in een zuiveringsproces dat we ook wel een ‘zuiveringstrein’ noemen. Zo’n zuiveringstrein bestaat uit meerdere stappen van zuivering. Dat proces is afhankelijk van de waterbron. Grondwater wordt dus anders gereinigd dan oppervlaktewater. En grondwater dat uit een diepte van -200m komt wordt anders gezuiverd dan grondwater dat zich op -30m bevindt. De actiefkool in het zuiveringsproces haalt de meeste onzuiverheden, zoals pesticiden, uit het water. Indien dit onvoldoende is, worden extra stappen, zoals een oxidatietrap (afbreekstap), toegevoegd.

In het afvalwater dat we afvoeren zitten wel lage concentraties van hormonen. Daar maken we echter geen drinkwater van.

Voor meer info over het zuiveringsproces kan je dit filmpje bekijken.

Onthard water is voor de meeste mensen veilig en perfect drinkbaar. Dit geldt echter niet voor mensen die een natriumbeperkt of zoutloos dieet volgen. De meeste waterverzachters werken immers volgens het principe van de ionenuitwisseling. Hierbij worden calcium- en magnesiumionen verwisseld voor natriumionen. Bij onthard water neemt dus het natriumgehalte toe. Het natriumgehalte in onthard water is weliswaar vrij laag, toch kan dit nog te veel zijn voor iemand die een natriumarm dieet volgt. Gewoon drinkwater gebruiken is in dat geval dan ook de betere optie.

Bovendien is het belangrijk dat de filter goed onderhouden wordt, heeft het gebruik van een filter geen effect op je gezondheid.

Marjolein Vanoppen vat alles nog eens samen in dit filmpje.

We meten slechts lage waarden fluoride in het kraanwater. Deze zijn van natuurlijke oorsprong. In Vlaanderen werd er nooit fluor toegevoegd aan het kraanwater.

Er is nog geen goede methode om te meten hoeveel micro- of nanoplastics er in kraanwater zitten. In principe worden de microplastics die in water zitten grotendeels gefilterd in de zuiveringstrein, dwz de vele stappen in het zuiveringsproces van kraanwater. Echter, op dit moment is er nog geen goede methode - en ook geen norm - om te gaan meten óf en hoeveel microplastics er in het kraanwater zitten.

Op de UGent zijn er professoren die onderzoek gaan voeren over microplastics, ook in het kraanwater. Marjolein Vanoppen legt het uit in dit filmpje.

Misschien heb je weleens gezien dat een waterbedrijf de leidingen in je wijk spoelt. Daarbij vloeit heel wat water weg. Dit wordt gedaan om bezinksel in de leidingen – zoals ijzer – los te maken. Dat heeft helaas tijd én water nodig. Wij bereiden die spoeloperaties steeds goed voor. Het spoelen gebeurt dan ook enkel op de plaatsen waar een onderhoud nodig is om de kwaliteit van het water te garanderen of om het comfort voor de klant te verbeteren.

Verloren gaat dit water in principe niet. Het trekt immers in de grond en vult zo de grondwaterreserves aan. Uiteraard trachten we om zoet water niet verloren te laten gaan en versneld af te voeren in riolen of beken.

Karel Goos ligt alles nog eens toe in dit filmpje.

Oude leidingen hoeven niet slecht te zijn. Enkel loden leidingen zorgen voor te veel lood in het kraanwater, wat ongezond is. Die kan je best zo snel mogelijk laten vervangen. Hoe je lood kan herkennen wordt in dit filmpje uitgelegd.

Meer info over loden leidingen vind je op de website van VMM.

Karel Goos legt in dit filmpje kort uit waar je op moet letten.

Wil je je water laten testen? Neem dan contact op met je waterbedrijf. Deze kan je kraanwater testen op bacteriën en op metalen. Wanneer er problemen zijn met je kraanwater en er sprake is van een afwijkende kleur of geur, dan zal je waterbedrijf het water kosteloos controleren. Wanneer er echter geen problemen zijn maar je graag je water een keer laat testen, dan betaal je hiervoor een bijdrage. De prijzen kan je terugvinden op de website van je waterbedrijf.

Wie is mijn waterbedrijf?

Tijdens de kraanwatercampagne in mei 2019 is er in de media druk gesproken over een dreigende waterschaarste. De watersector neemt hierin zijn verantwoordelijkheid. Dit maakt dat we niet onmiddellijk geconfronteerd zullen worden met doemscenario’s waarbij er morgen geen water meer uit de kraan komt. Het is de opdracht van de waterbedrijven om vraag en aanbod aan kraanwater in evenwicht te houden. Dit doen zij door aan de vraagzijde sensibiliseringsacties te organiseren, maar ook door aan de aanbodzijde actie te ondernemen. Zo ontwikkelen waterbedrijven steeds betere zuiveringstechnieken en boren alternatieve bronnen aan. De laatste jaren zijn de waterbedrijven, mede onder druk van het veranderende klimaat, dan ook geëvolueerd van waterproductie- en distributiebedrijven naar integrale waterbedrijven die inzetten op een circulair model. Daar waar regenwater en afvalwater voordien na zuivering via beken en rivieren naar de zee vloeiden, vormen deze nu een bijkomende bron. Een voorbeeld hiervan is dat restwater van zowel het productie- als het distributieproces (o.a. spoelwater) opnieuw geïnfiltreerd wordt om de grondwaterreserves aan te vullen.

AquaFlanders pleit bovendien sterk voor een verdere afname van de verharde oppervlakte in Vlaanderen. Zo kan regenwater in de bodem infiltreren en de grondwaterlagen blijven voeden. Carl Heyrman legt in dit filmpje uit waarom AquaFlanders sterk inzet op kraanwater.

Klik hier voor meer info over de campagne.

Op de website www.kraanwater.be vind je heel wat tips om water te besparen. We noemen er hier drie belangrijke op:

• Ga na voor welke toepassingen je regenwater kan gebruiken in plaats van kraanwater. Zo kan je bijvoorbeeld regenwater gebruiken om je tuin te besproeien (of hem eenvoudigweg niet besproeien), je toilet door te spoelen (dit scheelt je veel water), het huis te poetsen, je kleren te wassen en je planten water geven. Hou er wel rekening mee dat je circuit van regenwater volledig gescheiden dient te zijn van je kraanwatercircuit. Beide mogen niet met elkaar in aanraking komen. Vraag een loodgieter om raad.
• Gebruik minder water. Plaats een douchewekker of gebruik een bekertje om je tanden te poetsen. Zet de vaatwasser pas aan wanneer deze goed gevuld is.
• Hergebruik je water waar het kan. Plaats bijvoorbeeld een kom onder de kraan terwijl je wacht tot het water warm genoeg is om te douchen. Dat water kan je nadien nog gebruiken om mee te poetsen. Ook het water dat je gebruikt om je groenten te koken kan je perfect hergebruiken om bijvoorbeeld (wanneer het afgekoeld is, uiteraard) de planten water te geven.

Carl Heyrman legt in dit filmpje nog eens kort uit wat je zelf kan doen.

Het water wordt uit de grond gehaald (grondwater) of uit grote rivieren zoals de Maas of het Albertkanaal (oppervlaktewater). Dit water wordt gezuiverd in een zuiveringsproces dat we ook wel een ‘zuiveringstrein’ noemen. Zo’n zuiveringstrein bestaat uit meerdere stappen van zuivering van water. Dat proces is afhankelijk van de waterbron. Grondwater wordt dus anders gereinigd dan oppervlaktewater. En grondwater dat uit een diepte van -200m komt wordt anders gezuiverd dan grondwater dat zich op -30m bevindt. De actiefkool in het zuiveringsproces haalt de meeste onzuiverheden, zoals pesticiden, uit het water. Indien dit onvoldoende is, worden extra stappen, zoals een oxidatietrap (afbreekstap), toegevoegd. Wanneer er dus toch onzuiverheden in het water zouden belanden, worden deze eruit gefilterd in het zuiveringsproces.

Het geleverde kraanwater moet echter niet enkel van goede kwaliteit zijn op het ogenblik dat het water het waterproductiecentrum verlaat. De kwaliteit moet behouden blijven tijdens de opslag en distributie van het kraanwater. Daarom is er nood aan desinfectie. Voor desinfectie kunnen verschillende technieken worden ingezet, gekoppeld aan de fysische behandelingsprocessen (beluchting, vlokvorming, filtratie over zandfilters en actiefkool): desinfectie met chloor en/of chlooramines, desinfectie met chloordioxide, desinfectie met ozon, desinfectie met UV-licht, al dan niet in combinatie met radicaalvormers. De waterbedrijven zorgen er via het behandelingsproces (zandfilters en actiefkoolfilters) voor dat het gehalte van organische stoffen sterk verlaagd wordt vooraleer ze chloor toevoegen in de waterbehandeling. Bovendien wordt de chloordosering zo laag mogelijk gehouden. Daarvoor werden er normwaarden bepaald. De waterbedrijven controleren het chloorgehalte continu met gevoelige online metingen en passen de chloordosering automatisch aan in functie van de meetresultaten. Hierdoor wordt de vorming van desinfectiebijproducten strak in de hand gehouden.

Elk jaar stelt VMM – de Vlaamse Milieumaatschappij - een rapport op over de drinkwaterkwaliteit. Dat vind je terug op de website van VMM. Dat rapport wordt opgemaakt op basis van zo’n 100.000 steekproeven. Daarvoor worden er proeven afgenomen in alle waterbronnen, maar ook tijdens en na het zuiveringsproces. Bovendien worden er 10.000 steekproeven gedaan aan de kraan bij de consumenten.

Bekijk het rapport ‘Kwaliteit van het drinkwater’ van VMM.

Dit hele proces wordt nog eens duidelijk samengevat in dit filmpje.

Het kraanwater wordt veelvuldig getest in laboratoria. Er worden steekproeven gedaan in functie van de risicoanalyse van de waterbron. De waterbedrijven zoeken daarbij voortdurend naar nieuwe stoffen in het kraanwater. De ontwikkelingen worden op de voet gevolgd. Zo voorzien de drinkwaterlabo’s intussen veel meer parameters dan wettelijk voorzien. We kunnen dus met zekerheid stellen dat kraanwater in Vlaanderen veilig is om te drinken.

Elk jaar stelt VMM - de Vlaamse Milieumaatschappij - een rapport op over de drinkwaterkwaliteit. Dat vind je terug op de website van VMM. Dat rapport wordt opgemaakt op basis van zo’n 100.000 steekproeven in alle waterbronnen en in en na de zuiveringstreinen en ook een 10.000 steekproeven aan de verbruikskraan bij de consumenten thuis.

Louise legt in dit filmpje nog eens kort uit hoe dat net in zijn werk gaat.

Bekijk het rapport ‘Kwaliteit van het drinkwater’ van VMM.

Wanneer er een probleem is op één van de waterwinningspunten, dan stopt het waterbedrijf onmiddellijk met het innemen van water van die bron. Indien dit een belangrijke bron is die wegvalt, dan wordt er beroep gedaan op water uit de waterreservoirs, die als back-up fungeren. De vervuiling wordt gemonitord. Zo gaat men na of en wanneer de bron terug bruikbaar kan zijn. Soms wordt er in dit geval ook bevoorraad vanuit een ander waterproductiecentrum.

Kalkafzetting kan gebeuren op plaatsen waar er hard water verwarmd wordt of in contact komt met lucht. Zo kan kalkaanslag bijvoorbeeld voorkomen op de douchekop of aan de kraan. Je kan dit verwijderen met een azijnoplossing. Wanneer je comfortproblemen ondervindt, kan een centrale waterontharder hulp bieden.

Wat "hard water" precies is en hoe hard het water bij jouw thuis is, lees je hier.

De berekeningen van het waterkompas zijn gebaseerd op de gemiddelde kraanwaterprijs in Vlaanderen. Die vergelijken we met de gemiddelde prijs van een fles water van 1 liter in België.

In een oriënterend onderzoek van het Agentschap Zorg en Gezondheid en de VMM in 2018 zijn inderdaad PFAS-stoffen teruggevonden in het drinkwater. De gemeten concentraties liggen echter ruim onder de Europese norm die in 2020 is ingevoerd: die bepaalt dat er maximaal 100 nanogram per liter in ons drinkwater mag zitten.

De Vlaamse waterbedrijven monitoren de situatie van nabij. Eind juni start een nieuwe meetcampagne met maandelijkse staalnames in alle oppervlaktewaterwinningen de meest kwetsbare grondwaterwinningen.

Daarnaast volgen we de regelgeving op en nemen de gepaste maatregelen om aan alle kwaliteitseisen te voldoen. Tot slot pleiten we actief bij de overheid voor een strenger beschermingsbeleid voor onze waterbronnen om ervoor te zorgen dat deze bronnen niet vervuild geraken.