Hebben we voldoende kraanwater om deze zomer zonder tekorten door te komen?

De lente loopt bijna ten einde en de zomervakantie staat voor de deur. In onze ‘soft lockdown’ zagen we de natuur van dichtbij aan kleur winnen. De maartse buien en aprilse grillen bleven uit en we werden maandenlang getrakteerd op een stralende zon. De keerzijde van dit mooie lenteweer is dat de grondwaterreserves de voorbije maanden amper aangevuld werden. De bezorgdheid om onze waterreserves loert dan ook om de hoek. Hebben we voldoende kraanwater om de zomer zonder tekorten door te komen? Gaan we meer water verbruiken als velen onder ons de vakantie in eigen land doorbrengen en hoe bereiden de waterbedrijven zich hier op voor?

Om een antwoord te bieden op deze vragen, dienen we ons waterverbruik te begrijpen. Uit de cijfers leren we dat de weersomstandigheden een grotere impact hebben op het waterverbruik dan het feit of mensen al dan niet thuis zijn. In de ‘soft lockdown’ zagen we niet meteen een impact op het totale verbruik in Vlaanderen. Wat we wél zagen, is dat het waterverbruik aan de kust tot 30% lager lag. Minder mensen spendeerden hun vakantie of weekend aan de kust. Dit kan het verschil in verbruik in die regio verklaren. Uit de cijfers van de voorbije zomers en uit cijfers van de maand mei blijkt dat we meer water verbruiken bij warm én droog weer. Hoe dat komt? Wellicht komen er bij gebrek aan regen heel wat regenwaterputten leeg te staan. Het gevolg is dat we dan meer kraanwater gebruiken, in onze tuinen, maar ook in huis. Als we een droge zomer tegemoet gaan waarin we met z’n allen thuis blijven, dan kan het zijn dat we meer water gaan gebruiken. Dit zou echter een ander verhaal worden, mocht het een natte en iets koudere zomer worden.

Laat ons ook even inzoomen op de productie van ons drinkwater. De helft van het water dat gebruikt wordt voor de drinkwaterproductie in Vlaanderen is afkomstig uit grondwater. De andere helft uit oppervlaktewater via rivieren en kanalen. Zelfs als de grondwaterstanden in de zomer laag staan, betekent dit dus niet dat wij onmiddellijk geconfronteerd worden met doemscenario’s. De spaarbekkens worden in de wintermaanden maximaal gevuld. Zo kunnen de waterbedrijven een grote periode van eventuele droogte overbruggen. De watersector investeert ook in innovatie en nieuwe infrastructuur. Zo werd in maart een nieuw waterproductiecentrum geopend in Oostende dat brak kanaalwater omzet in kraanwater. Bovendien zetten de waterbedrijven steeds meer in op circulair watergebruik. Zo wordt restwater van het productie- en distributieproces (o.a. spoelwater) opnieuw geïnfiltreerd om de grondwaterreserves aan te vullen. Aan de kust wordt dan weer ingezet op het infiltreren van gezuiverd afvalwater in de duinen. De sector levert ook steeds meer ‘water op maat’ aan bedrijven. Het gaat dan grotendeels om oppervlaktewater of gezuiverd afvalwater, wat ervoor zorgt dat we meer capaciteit behouden in het leidingnet. De nauwe samenwerking van de waterbedrijven staat bovendien garant voor de continuering van de drinkwatervoorziening over heel het gewest, ook in moeilijke omstandigheden. De diversiteit aan bronnen waar ze op inzetten, maakt dat ze onderling complementair zijn.

De sector heeft zich dus goed voorbereid. Toch raden we aan om verstandig om te gaan met kraanwater en het zo min mogelijk te gebruiken voor toepassingen waarvoor water van drinkwaterkwaliteit niet nodig is, zoals het sproeien van onze gazons en het wassen van auto’s bijvoorbeeld. We pleiten ook voor een verdere afname van de verharde oppervlakte in Vlaanderen. De verharding zorgt ervoor dat het regenwater via daken, voetpaden en wegen afstroomt in de riool en te weinig in de bodem infiltreert. Door Vlaanderen voor een stuk te ontharden kan regenwater maximaal de grondwaterlagen blijven voeden.

Dus nee, met doemscenario’s zullen we niet meteen geconfronteerd worden. Daarvoor zet de watersector alles op alles. Maar op lange termijn dienen we met z’n allen onze verantwoordelijkheid op te nemen om water blijvend veilig te stellen. Kunnen we ook op jouw bijdrage rekenen?

Carl

Ben je op zoek naar tips om spaarzaam om te gaan met water? Neem dan een kijkje op onderstaande website van onze sensibiliseringscampagne. Daar kan je ook je eigen tips achterlaten.