AquaFlanders presenteert memorandum voor verkiezingen 2024
In 2024 worden verkiezingen georganiseerd voor parlementen en andere regelgevende organen. Met het oog op de volgende legislatuur wil AquaFlanders, de federatie van Vlaamse waterbedrijven en rioolbeheerders, via een memorandum aan toekomstige beleidsmakers een aantal belangrijke aandachtspunten en voorstellen kenbaar maken en hen aanmoedigen deze op te nemen in hun programma’s.
De Vlaamse waterbedrijven en rioolbeheerders zorgen voor kwaliteitsvol en betaalbaar water dat altijd in voldoende mate beschikbaar is voor iedereen in Vlaanderen. Daarnaast bouwen ze mee aan een klimaatbestendige en schone leefomgeving waarin water opnieuw de plaats krijgt dat het verdient, zonder een bedreiging te vormen. Dat doen zedag in dag uit, op een toekomstgerichte manier via intense onderlinge samenwerking en een integrale benadering van waterbeheer.
Wijzigende omstandigheden
Dat doen de waterbedrijven en rioolbeheerders bovendien in een sterk wijzigende context. Het veranderende klimaat en menselijke activiteiten zetten water onder druk. Zowel een tekort aan water als wateroverlast vormen acute, strategische uitdagingen waar ze niet omheen kunnen.
Er zijn enerzijds meer langdurig droge periodes en anderzijds periodes met intense neerslag, vaak met wateroverlast tot gevolg. Daarnaast daalt het gemiddelde kraanwaterverbruik, maar is er een piekvraag in droogteperiodes.
De huidige productie van kraanwater in Vlaanderen heeft een beperkte ecologische voetafdruk. Toch wil de sector verder gaan. Ze zet daarom volop in op het gebruik van groene en hernieuwbare energie en werkt verder aan het verbeteren van de efficiëntie van de installaties en het terugdringen van lekverliezen. Daarnaast is er ook oog voor waterhergebruik, rekening houdend met de technische, economische en ecologische haalbaarheid van circulaire projecten waarbij het zekerstellen van de waterkwaliteit centraal blijft staan.
Klimaatrobuuste watersystemen
Zowel het openbare waterdistributienet als de rioleringsinfrastructuur stemmen de waterbedrijven en rioolbeheerders af op deze nieuwe realiteit.
Daarnaast werken ze aan brondiversificatie, door aanwending van oppervlaktewater-, grondwater-, hemelwater-, brak- en zoutwaterbronnen en waterhergebruik. Ze slaan reserves op in periodes met voldoende neerslag. Ze maken werk van minder waterverliezen, van de vernieuwing van het distributienet en van een sterkere koppeling tussen de netten van de verschillende waterbedrijven.
Bij de uitbouw van het rioleringsnet zetten ze in op het bergen en vasthouden van water volgens een heldere visie die is vastgelegd in hemelwater- en droogteplannen. In nauw overleg met de gemeenten zoeken ze daarbij naar multifunctioneel ruimtegebruik, zoals bijvoorbeeld de combinatie van wateropvang en natuur of water en recreatie.
De waterbedrijven en rioolbeheerders focussen ook sterk op het behoud van de zuiverheid van de waterbronnen. Bronvervuiling houdt immers risico’s in voor de volksgezondheid en brengt bijkomende zuiveringskosten met zich mee. Ook bij circulair watergebruik besteden ze de nodige aandacht aan kwaliteitsborging.
Ze zoeken daarom samen met beleidsmakers naar oplossingen voor een sterkere bescherming van bronnen en bijkomende kwaliteitsbewaking van de distributienetten. Daarbij is ook de handhaving van dit beleid cruciaal.
Financiering en betaalbaarheid
Deze veranderende omstandigheden vragen om verhoogde en versnelde investeringen zowel in de drinkwater- als in de rioleringsinfrastructuur. Tegelijk is het belangrijk dat water betaalbaar blijft en dat er een billijke verdeling is van de lasten voor deze kritieke infrastructuur. Daarom stelt de sector een aangepaste, toekomstgerichte financiering voor.
Samen werken aan oplossingen
De Vlaamse waterbedrijven en rioolbeheerders bieden vandaag al oplossingen voor de hierboven vernoemde uitdagingen. Ze stelden een ambitieus actieplan op dat in volle uitvoering is. Dat zet sterk in op doorgedreven samenwerking en verbeterkansen benutten waar mogelijk. Dit doen ze binnen de sector en met alle partners die op een constructieve manier meewerken aan klimaatrobuuste watersystemen. Zo boeken ze maximaal resultaat op een efficiënte manier. Deze samenwerkingen zet de sector verder en breidt ze uit.
Ook in het beleid zijn de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet. Maar verdere actie is nodig. Samen kunnen we de robuustheid van de drinkwatervoorziening en watersystemen verzekeren voor toekomstige generaties.
De waterbedrijven en rioolbeheerder stellen daarom de gevraagde beleidsmatregelen graag voor in hun memorandum.
