Watersector test procedure nooddrinkwater

In het scenario ontvangt water-link een aantal meldingen van klanten uit Ekeren, bij Antwerpen, die kampen met ernstige buikklachten na het drinken van kraanwater. De oorzaak blijkt een lokale verontreiniging, die gevonden wordt via een digitale watermeter. Een ploeg van water-link komt ter plaatse voor een nazicht en bevestigt het probleem. De inwoners van Ekeren worden meteen ingelicht via online en offline media, radiowagens van de politie en de crisisdiensten van het lokale bestuur.

Het scenario is dan wel fictief, toch kan dergelijke situatie zich uiteraard voordoen. Vandaar dat de waterbedrijven zich hier op voorbereiden. De openbare dienstverplichtingen stellen immers dat waterbedrijven steeds voldoende drinkwater van een onberispelijke kwaliteit dienen te voorzien. Dit betekent dus dat zij een alternatief dienen te voorzien wanneer het water dat thuis uit de kraan stroomt niet voldoet aan die vereiste. “Dat maakt dergelijke oefening zo belangrijk. We willen het inzetten van nooddrinkwaterbedeling in de praktijk testen om de procedure bij te schaven en onze service te optimaliseren”, vertelt Franky Cosaert, CEO van water-link. “Wij doen deze oefening in Ekeren omdat dit district de eerste netzone van water-link is die op een innovatieve wijze wordt bewaakt. De watertoevoer wordt er online gemeten. Dankzij de digitale watermeters bij de klanten kunnen lekverliezen worden aangepakt. Tevens zijn er micro-kwaliteitsmetingen ingebouwd, zodat we de lokale waterkwaliteit dag en nacht kunnen volgen. Dit alles wordt in ons ICC (red. Intelligent Control Centre), dat 24/7 bemand is, via speciale software gemonitord. Tegen 2021 zullen we ons leidingnet volledig ombouwen tot 11 van dergelijke bewaakte zones.”

Water halen

Terwijl water-link in de oefening het zuiveren van het leidingnet aanvat, wordt er een container met flexitank aangevoerd om zuiver kraanwater naar Ekeren te brengen. Uitvalsbasis voor de waterbedeling is sporthal ’t Venneke. De openbare dienstverplichtingen bepalen dat elke inwoner in de betrokken zone recht heeft op 3 liter water en elk huisdier op 1 liter. In deze test gaat het om 12.000 mensen en 4.000 huisdieren, oftewel zo’n 40.000 liter per dag. Aan de container van de vrachtwagen worden watertappunten gekoppeld waaraan de inwoners speciale waterzakken kunnen vullen met drinkwater.

Voorbereid

Bij dergelijke ernstige bedreiging voor de gezondheid onderbreekt het waterbedrijf de levering van drinkwater. Telkens wanneer er meer dan 100 wooneenheden langer dan 24u zonder zuiver drinkwater komen te zitten, wordt dit gemeld aan de Vlaamse Milieumaatschappij en het Agentschap Zorg en Gezondheid. In 2018 ontvingen zij 13 meldingen van een potentieel ernstige bedreiging voor de volksgezondheid. De situaties met de grootste impact werden veroorzaakt door bacteriologische besmettingen van het leidingnet.

De ernst van de noodsituatie wordt steeds geëvalueerd. Soms vaardigt het waterbedrijf een kookadvies uit, maar vaak wordt er beroep gedaan op de procedure nooddrinkwater. Deze procedure werd in 2013 bekrachtigd door de zes Vlaamse waterbedrijven, binnen de federatie AquaFlanders. De laatste testoefening van de procedure dateert van 2015 en vond plaats bij Farys. “Gelukkig komen dergelijke calamiteiten uiterst zelden voor, maar we zijn hier als sector wel op voorbereid”, benadrukt Carl Heyrman, algemeen directeur van AquaFlanders. “We hebben op drie plaatsen, verspreid over heel Vlaanderen, een flinke voorraad drinkwater waarop we beroep kunnen doen in een noodsituatie. Ook het materiaal dat bij de nooddrinkwaterbedeling hoort, zoals de watertappunten en de waterzakken, worden op deze drie centrale punten bewaard.” De waterbedrijven werken hiervoor onderling nauw samen en kunnen in het geval van een grotere calamiteit ook beroep doen op hun samenwerking met waterbedrijven uit andere regio’s.