De waterkringloop lokaal sluiten

Circulair water en hemelwater zijn de toekomst. Dat vertelde onze algemeen directeur Carl Heyrman al in het eerste opiniestuk van deze reeks. Maar, produceren we dat nu best centraal of decentraal? In deze blog gaan we dieper in op het thema decentrale waterproductie en -zuivering.

Grotere diversiteit aan bronnen

Vlamingen gebruiken gemiddeld 100 liter kraanwater per dag. Als bron gebruiken we hiervoor nu hoofdzakelijk oppervlakte- en grondwater. In beperkte mate recycleren de waterbedrijven ook water afkomstig van rioolwaterzuiveringsinstallaties. De productie van kraanwater gebeurt nu vooral in grote waterproductiecentra. Daarnaast zien we lokale, decentrale projecten ontstaan, met beperkte capaciteit. Toegevoegd aan de centrale productie, kunnen ze lokaal bijdragen tot de verdere toename van de leveringszekerheid en zo ook tot de robuustheid van de drinkwatervoorziening in heel Vlaanderen.

Daarom onderzoeken de waterbedrijven de mogelijkheden om lokaal water te produceren en te hergebruiken. Zowel op huishoudelijk niveau als op niveau van bedrijven lopen verschillende pilootprojecten. Deze kunnen individueel of collectief zijn. Zo bekijken de waterbedrijven bijvoorbeeld of decentrale waterproductie een goed alternatief kan bieden voor afgelegen gebouwen in plaats van deze aan te sluiten op het collectieve waterdistributienetwerk.

Waarom onderzoek?

De waterbedrijven hebben natuurlijk heel wat kennis en ervaring met methoden en technieken om kraanwater te produceren. Maar, zijn deze technieken ook duurzaam toe te passen voor kraanwaterproductie op lokaal niveau? Met andere woorden: is afvalwater en regenwater (her)gebruiken en opwaarderen tot drinkwater op lokaal niveau duurzamer dan centraal georganiseerde productie en distributie? En is het nodig om water van kraanwaterkwaliteit te produceren? Of, moeten we met tweedecircuitwater focussen op toepassingen waarvoor geen water van drinkwaterkwaliteit nodig is? Dat willen we natuurlijk graag weten.

Daarbij kijken we naar verschillende aspecten. Is lokale waterproductie haalbaar en ook relevant? Wat is de ecologische impact van decentrale waterproductie? Hoeveel kost een kubieke meter decentraal geproduceerd water? Hoe garanderen we dat er altijd voldoende water van de juiste kwaliteit beschikbaar is? Naast een academisch onderzoek, lopen er daarom ook verschillende pilootprojecten bij de waterbedrijven. We stellen er hieronder een aantal aan je voor.

De Watergroep

Drinkwater geproduceerd uit regenwater

De klimaatverandering confronteert ons alsmaar vaker met langere periodes van droogte. Dat is onder andere een probleem voor gezinnen die te afgelegen wonen om hun woning aan te sluiten op het centrale drinkwaternet. Zij gebruiken vaak nog putwater. Maar, dalende grondwaterstanden kunnen leiden tot een tekort aan beschikbaar water. En, de kwaliteit van dit putwater voldoet ook niet altijd aan de drinkwaternormen.

Daarom is De Watergroep gestart met een proefproject dat drinkwater produceert uit regenwater. Samen met externe technologische partners testen ze vier waterzuiveringssystemen. Twee daarvan leverden al veelbelovende resultaten op. Meer over dit project lees je hier.

Revolutionaire waterwinning op wijkniveau

Op grotere schaal, maar nog steeds lokaal, lanceerde water-link een proefproject op en onder de nieuwe Zuiderdokken in Antwerpen. Daar vangt het waterbedrijf hemelwater op in een collectieve hemelwaterput zo groot als een half olympisch zwembad. Dat bufferbekken is gekoppeld aan de daken van omliggende gebouwen. Met enkele vernieuwende technieken wordt het water gezuiverd tot tweede circuitwater voor gebruikers in de buurt. Ondertussen wordt al onderzocht of het systeem ook toepasbaar is op andere plaatsen.

Collectieve regenwaterput

Water op maat

Ook in de landbouwsector lopen pilootprojecten om de waterkringloop lokaal te sluiten. Zo zijn Pidpa, Cre@Aqua en de Universiteit Antwerpen gestart met onderzoek naar een nieuwe technologie op het vlak van biologische afvalwaterzuivering. Deze innovatieve waterzuiveringstechniek pasten ze toe in een bestaande afvalwaterzuiveringsinstallatie. Het afvalwater wordt hier opnieuw opgewaardeerd tot proceswater. Experten controleren daarbij of het water voldoet aan alle kwaliteitseisen voor de voedingsmiddelenindustrie. Vervolgens kan het opnieuw gebruikt worden bij een van de grootste groenten- en fruitleveranciers ter wereld en is de waterkringloop maximaal, lokaal gesloten.